BCAA hit czy kit ?

Aminokwasy rozgałęzione (BCAA) należą do grupy aminokwasow egzogennych i muszą być dostarczane z pożywieniem, gdyż organizm ludzki nie potrafi ich wytwarzać. Występują one jednak bardzo powszechnie w surowcach i produktach spożywczych zawierających białko, przez co niedobory w spożyciu notowane są rzadko. Jedynie grupy ludności spożywające niedostateczne ilości białka lub cierpiące na choroby zaburzające jego metabolizm mogą być na nie narażone. Osoby te powinny w miarę możliwości zwiększyć spożycie produktów będących źródłem BCAA, np. produktów mlecznych lub czerwonego mięsa, i starać się, aby podaż tych składników nie była mniejsza od ustalonych zaleceń. Jest to o tyle ważne, iż aminokwasy rozgałęzione biorą udział w szeregu przemian metabolicznych, a przede wszystkim budują białka organizmu [1].

Wyjątkiem może być sytuacja, gdy przyjmowane dawki są zbyt duże – nadmiar białka może bowiem prowadzić do upośledzenia pracy nerek i wątroby, a także ograniczyć wchłanianie pozostałych aminokwasów [1].

BCAA to tylko trzy z dziewięciu niezbędnych do produkcji nowego białka aminokwasów (leucyna, izoleucyna i walina) a to zdecydowanie za mało, aby osiągnąć stan anaboliczny. Katabolizm i anabolizm to są dwa procesy, które zachodzą nieustannie w ludzkim organizmie. Synteza protein i ich rozpad jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania. Żeby synteza protein przebiegła pomyślnie są potrzebne są wszystkie aminokwasy EAA, jeśli dostarczymy tylko BCAA,  to resztę koniecznych do tego procesu aminokwasów organizm pobierze z innych tkanek. Tym samym bilans białka w naszym organizmie wciąż będzie ujemny [2].Twierdzenie, że synteza białek mięśniowych jest stymulowana przez BCAA wynika częściowo z obserwacji, że po podaniu BCAA zwiększa się wewnątrzkomórkowa sygnalizacja anaboliczna. Jednakże aktywacja anabolicznych szlaków sygnałowych może pokrywać się ze zwiększoną syntezą białek mięśniowych tylko w przypadku dostępności wszystkich aminokwasów egzogennych, które dostarczają również niezbędnych prekursorów do wytworzenia pełnego białka. Aminokwasy egzogenne mogą zwiększyć syntezę białek mięśniowych przy braku jakichkolwiek zmian w aktywacji czynników inicjujących, a aktywacja czynników inicjujących przy braku konsumpcji wszystkich EAA nie ma wpływu na syntezę białek mięśniowych. Jedyny choć mało prawdopodobny scenariusz, kiedy BCAA mogłoby znaleźć zastosowanie, to podanie go przed lub w trakcie treningu osobie ćwiczącej na czczo przez długi okres, na najwyższej wydajności tętniczej, jednak ciągle lepiej zrobić szejka proteinowego, który zawiera pełny zakres EAA [3].

1. Riazi R, Wykes LJ, Ball RO, Pencharz PB. The total branched-chain amino acid requirement in young healthy adult men determined by indicator amino acid oxidation by use of L-[1–13C]phenylalanine. J Nutr. 2003; 133: 1383–1389.
2. Kurpad AV, Regan MM, Raj TD, Gnanou JV, Rao VN, Young VR. The daily valine requirement of healthy adult Indians determined by the 24-h indicator amino acid balance approach. Am J Clin Nutr. 2005; 82: 373–379.
3. Journal of the International Society of Sports Nutrition201714:30. Branched-chain amino acids and muscle protein synthesis in humans: myth or reality? https://doi.org/10.1186/s12970-017-0184-9