Lekkim piórem dietetyka – Instrukcja obsługi noworocznego odchudzania
27 kwietnia 2018
Kino ciężkostrawne – czyli 7 filmów o żywności, które musisz zobaczyć
27 kwietnia 2018
Już 4 tysiące lat przed Chrystusem, ludność zamieszkująca tereny dzisiejszego południowego Iraku doceniała daktyle, które są owocem palmy daktylowej. Drzewa te, nie występują obecnie w stanie dzikim, natomiast są uprawiane w wielu krajach na świecie. Głównymi producentami daktyli są Irak, Arabia Saudyjska oraz Iran. W Europie bardzo popularne są daktyle w postaci suszonej, jednak jako świeże owoce, bardzo rzadko spotykane są poza terenami, na których rosną. Europejczycy preferują daktyle w postaci suszonej, twierdząc, że świeże są zbyt włókniste, pozbawione smaku i cierpkie. Mając do czynienia ze świeżymi daktylami Medjool, ciężko jest mi się z tym zgodzić, gdyż uważam, że są one niezwykle smaczne oraz dużo bardziej słodkie od suszonych. Ogólnie daktyle możemy podzielić na miękkie, z których pozyskuje się sok, oraz twarde, które zjadane są na surowo lub pozyskuje się z nich mąkę.
Daktyle, ze względu na zawartość cukrów, możemy podzielić na (M. U. Nasir i inni, 2015):
-
Bogate w sacharozę (40-65%), zawierające 20-40% glukozy i fruktozy oraz składające się w 10-25% z wody.
-
Bogate w glukozę i fruktozę (40-75%) oraz zawierające stosunkowo mało sacharozy (10-35%).
-
Bogate glukozę i fruktozę (65-90%) i bardzo małe ilości sacharozy (0-10%) oraz składające się w 10-35% z wody.
-
Składające się w dużej ilości z wody (35-65%), zawierające glukozę i fruktozę na poziomie 35-37% oraz nie zawierające sacharozy.
Wartość odżywcza świeżych daktyli (w 100 g.):
-
energia- 277 kcal.
-
węglowodany- 75 g.
-
białko- 1,81 g.
-
tłuszcz-0,15 g.
-
błonnik- 6,7 g.
-
B1- 78.61 μg.
-
B2- 116.5 μg.
-
B3- 1442 μg.
-
B6- 207 μg.
-
B9-53.75 μg.
-
Wit. A- 23,85 µg.
-
Wit. C- 3900 µg.
-
Wit. K- 2.7 µg.
-
Sód- 1 mg.
-
Potas- 713 mg.
-
Wapń- 64 mg.
-
Miedź- 0,24 mg.
-
Żelazo- 0,90 mg.
-
Magnez- 64,2 mg.
-
Mangan- 0,29 mg.
-
Fosfor- 62 mg.
-
Cynk- 0,44 mg.
-
Selen- 0,31 mg.
Właściwości daktyli
Średnio w 100 g. świeżych daktyli znajduje się 43,4 g. cukrów, z czego 4,03 g. stanowi sacharoza, 19,4 g. fruktoza i 22,8 g. glukoza. Należy zwrócić szczególną uwagę na stosunkowo niską zawartość witaminy C w daktylach, w porównaniu do innych świeżych owoców. Daktyle są źródłem niektórych aminokwasów egzogennych, czyli tych których organizm sam nie potrafi syntetyzować. Najwięcej w świeżych daktylach jest glicyny, leucyny, lizyny oraz kwasów asparaginowego i glutaminowego. Ponadto, daktyle zawierają dużo błonnika, co ma ogromne znaczenie w dzisiejszych czasach, kiedy spożycie włókna pokarmowego jest na bardzo niskim poziomie, a jego odpowiednia ilość stanowi podstawę prewencji w walce z nowotworami jelita grubego. W daktylach znajduje się główni nierozpuszczalna frakcja błonnika, której średnio w 100 g. świeżych daktyli znajduje się 5,76 g. przy 0,84 g. frakcji nierozpuszczalnej (M. U. Nasir i inni, 2015). Błonnik nierozpuszczalny wiąże nadmiar kwasu solnego w żołądku oraz wpływa na wydzielanie gastryny. Ponadto pobudza perystaltykę jelit, chroni przed zaparciami, skracając czas kontaktu kału (zawierającego związki karcinogenne) z błoną śluzową jelita grubego, co zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu tego odcinka przewodu pokarmowego. Dzięki zwiększaniu uczucia sytości, zmniejsza ilość spożywanego pożywienia. Niska zawartość sodu i wysoka potasu jest korzystna dla osób z nadciśnieniem tętniczym.
Daktyle wykazują szereg pozytywnych właściwości, wśród których wyróżniamy:
-
obniżanie poziomu cholesterolu LDL w jelicie
-
działanie antyoksydacyjne, dzięki zawartości beta karotenu, luteiny i zeaksantyny
-
ograniczają pociąg do słodyczy, dzięki dużej zawartości chromu ( 40% RDA*), który hamuje apetyt na „słodkie”
-
wspomaganie pracy flory bakteryjnej jelit
-
przyspieszanie pasażu jelitowego
Wnioski
Jak widać daktyle stanowią znakomite źródło łatwo dostępnej energii, dzięki czemu mogą stanowić szybkie źródło uzupełnienia glikogenu w mięśniach i wątrobie, w trakcie, oraz zaraz po zakończeniu aktywności fizycznej. Charakteryzują się dużą wartością energetyczną, jednak w przeciwieństwie do normalnych słodyczy, zawierają one również dużą gęstość odżywczą. Dzięki zawartości błonnika, przeciwutleniaczy oraz witamin i minerałów, wydają się być jednym z tych produktów, które powinniśmy spożywać każdego dnia. Z powodzeniem mogą one zastąpić słodycze, jednak bez negatywnych konsekwencji ich spożywania. Pomimo tego, iż świeże daktyle są bardzo ciężko dostępne na naszym rynku, warto poświęcić chwilę na ich zakup i cieszyć się ich niewątpliwymi właściwościami prozdrowotnymi na co dzień
*RDA (ang. Recommended Dietary Allowances)- zalecanie dzienne spożycie
Źródła:
-
“A review on the nutritional content, functional properties and medicinal potential of dates”-Muhammad Umar Nasir, Sarfraz Hussain, Saqib Jabbar, Farhat Rashid, Nazia Khalid, Arshad Mehmood
