Calominal – czy działa?
27 kwietnia 2018
MRP – czyli posiłki zastępcze
27 kwietnia 2018
Okres Wielkanocny zbliża się wielkimi krokami. Już za parę dni udamy się wszyscy do kościoła, celem poświęcenia pokarmów znajdujących się w naszych wielkanocnych koszykach. Ich skład jest zazwyczaj podobny, różniący się nieznacznie w zależności od miejsca naszego pochodzenia. Jest jednak produkt, który znajduje się w każdym koszyku- jajko. Jaja są na codzień składnikiem wielu produktów spożywczych i pomimo tego, iż ktoś nie spożywa ich w formie całych jaj, to często okazuje się, że ilościowo zjada ich całkiem sporo w okresie tygodnia, poprzez ich dodatek do wielu produktów spożywczych, jak chociażby makarony. Jedak okres Świąt Wielkanocnych charakteryzuje się tym, że spożywamy jaja w ilościach większych niż w pozostałe dni roku, a ilość ta może sięgać od kilku do kilkunastu jaj dziennie. W mediach sporo jest informacji dotyczących negatywnego spożycia zbyt dużej ilości jaj, zwłaszcza na układ krążenia. Z drugiej strony można się spotkać z tezami, że teorie o negatywnym wpływie jaj są mitem i nie ma podstaw ku temu, aby spożywać jedynie 2-4 jaj tygodniowo. Sprawdźmy zatem jak sprawa ta wygląda od strony naukowej.
Jaja- informacje podstawowe:
-
Waga: <53 g.- >73 g.
-
Woda: 74,8%
W przeliczeniu na 100 g części jadalnych produktu:
-
Kcal: 139
-
Białko: 12,5 g.
-
Tłuszcz: 9,7 g, w tym tłuszcze jednonienasycone- 4,34 g., tłuszcze nasycone- 3 g., wielonienasycone- 0,81 g
-
Cholesterol: 360 mg
-
Węglowodany: 0,6 g.
-
Wit. A: 272 ug.
-
Wit. D: 1,7 ug.
-
Białko jaja cechuje się najwyższą wartością biologiczna, która uznawana jest za wzorzec służący do porównania innych produktów zawierających białko.
-
Jaja należą do produktów działających zakwaszająco.
Jaja w badaniach
W badaniach z końca poprzedniego wieku wykazano, że spożycie jaj przez długi okres czasu objawia się hipercholesterolemią (Levy i wsp., 1996). W badaniu tym osoby spożywały 2 jajka dziennie przez 3 tygodnie, w wyniku czego ich poziom cholesterolu w osoczu wzrósł o 11% (p<0,05), na skutek wzrostu lipoprotein o niskiej gęstości LDL (uznawanych za szkodliwe). Co więcej lipoproteiny o wysokiej gęstości HDL, uznawane za korzystne, spadły o 11 % (p<0,05). We wnioskach autorzy podają, iż spożycie jaj może zwiększyć postęp miażdżycy naczyń w populacji o wysokim spożyciu cholesterolu.
W metaanalizie badań opublikowanych do czerwca 2012 roku, autorzy wykazali brak powiązania pomiędzy wysokim spożyciem jajek (do jednego jaja dziennie), a ryzykiem choroby niedokrwiennej serca lub udarem mózgu (Rong i wsp., 2013). Oczywiście jak w przypadku innych kontrowersyjnych kwestii, również w przypadku jajek możemy znaleźć badania, które zaprzeczają jakoby spożycie jajek miało wpływ na hipercholesterolemię oraz rozwój chorób sercowo-naczyniowych. W jednym z tych badań (Brooke i wsp., 2012), 146 zdrowych kobiet po menopauzie zostało poddanych badaniu, gdzie przez pewien czas podzielony na 4 równe okresy czasu, spożywały różną ilość jajek (1 okres- mniej niż 1 jajko/tydz., 2 okres- 1 jajko/tydz., 3 okres- 2-6 jajek/tydz., 4 okres- więcej niż 7 jajek/tydz.). Kobietom zbadano na czczo profil lipidowy, poziom glukozy oraz markery stanu zapalnego. W wyniku tych badań stwierdzono, że cholesterol, którego źródłem były jaja, nie powodował hipercholesterolemii i nie może być uznawany za czynnik rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.
Cholesterol w jajach
Przede wszystkim musimy wyjaśnić jedną kwestię. Cholesterol jest dla nas niezbędny. Jest on ważnym składnikiem błon komórkowych i substratem do syntezy kwasów żółciowych oraz hormonów steroidowych. Ilość cholesterolu w naszym organizmie warunkowana jest przez dietę oraz produkcję endogenną. Przyjmuje się, że cholesterol dostarczany wraz z dietą stanowi tylko 10-15% cholesterolu metabolizowanego w ciągu doby. W jednym jajku znajduje się ok. 180 mg cholesterolu. Jest to ilość niewielka, w porównaniu do 1-3 g. cholesterolu produkowanego przez wątrobę. Jak widać cholesterol zawarty w jajkach ma niewielki wpływ na poziom cholesterolu we krwi.
Czy należy ograniczać ilość jaj w diecie?
Odpowiedź na to pytanie nie należy do prostych. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy ilość jaj w diecie, ze względu na zawarty w nich cholesterol, powinny ograniczać osoby narażone lub ze stwierdzoną zaburzoną gospodarką lipidową, chorobą wieńcową czy też miażdżycą. W przypadku ludzi zdrowych nie ma przeciwwskazań do spożycia jaj. Co więcej jaja są niezwykle bogate w cenne dla organizmu składniki, dlatego nie powinno się ich ograniczać. Statystyczny Japończyk (przypominam, że są oni uznawani za najzdrowszy naród świata) spożywa ok 340 jaj rocznie.
Pamiętajcie, że źródłem cholesterolu są nie tylko jaja ale także inne produkty spożywcze. Co więcej, na jego poziom wpływ ma także styl życia jaki prowadzimy, np. palenie papierosów czy brak aktywności fizycznej. W trakcie nadchodzących świąt nie musicie z niepokojem patrzeć w stronę jajek, o ile nie należycie do osób z grupy ryzyka, o których wspominałem już wcześniej. Pamiętajcie również, że wolny czas w trakcie Świąt Wielkanocnych nie koniecznie musi polegać na siedzeniu w domu przy stole. Równie dobrze sprawdzą się rekreacyjne formy ruchu w gronie rodzinnym jak spacer, jogging, wypad na wycieczkę rowerową czy rolki, a to z pewnością korzystnie wpłynie na Wasz poziom cholesterolu.
Źródła
-
„Consumption of Eggs with Meals Increases the Susceptibility of Human Plasma and Low-Density Lipoprotein to Lipid Peroxidation” Levy Y., Maor I., Presser D., Aviram M.
-
„Egg consumption and risk of coronary heart disease and stroke: dose-response meta-analysis of prospective cohort studies” Ying Rong , Li Chen, Tingting Zhu, Yadong Song, Miao Yu, Zhilei Shan, Amanda Sands, Frank B Hu, Liegang Liu.
-
„Dietary consumption of eggs does not cause hypercholesterolemia and may not be indicated in the development of cardiovascular disease” Sarah Brooke, Ardanuy Johnson, Sheau Ching Chai, Shirin Hooshmand, Raz Saadat and Bahram H. Arjmandi
